Đất là môi trường cho cây sinh trưởng và phát triển. Đất cung cấp nước, không khí và chất dinh dưỡng cho cây trồng, là nền tảng cho khu vườn khỏe mạnh. Đất có phì nhiêu, màu mỡ thì cây trồng mới phát triển tốt và cho năng suất cao.
Nhà vườn cần hiểu biết các kiến thức về đất trồng và các tính chất của đất để việc trồng trọt hiệu quả hơn.
1. Vai trò của đất trồng
Đất có vai trò rất quan trọng đối với cây trồng, giúp nâng đỡ và cung cấp chất dinh dưỡng, oxi cho cây trồng, giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt. Đất trồng là nền tảng cho sự sống của cây.
2 Tính chất hóa học cơ bản của đất
Mỗi loại cây sẽ có các đặc tính đất trồng khác nhau như có cây ưa đất có tính axit, có cây ưa đất tính trung tính. Vì thế, nhà vườn cần hiểu rõ các tính chất hóa học cơ bản của đất để cải thiện và sử dụng đất hợp lý nhất cho cây trồng của mình, mà quan trọng nhất trong số đó chính là độ pH.
3. Độ pH của đất
Độ pH là thước đo độ chua hay độ kiềm của đất, quyết định cây trồng có thể hấp thụ bao nhiêu dinh dưỡng từ đất. Nếu độ pH của đất quá thấp hoặc quá cao, có thể ảnh hướng đến sự sống của cây trồng hoặc thậm chí cây trồng sẽ chết. Và phần lớn các cây trồng ưu thích đất có độ pH trong khoảng từ 6 đến 7.
Cách kiểm tra độ pH của đất:
Nhà vườn có thể mua bộ kiểm tra độ pH của đất tại các cửa hàng chuyên bán các sản phẩm nông nghiệp. Bà con trộn đất theo mẫu hướng dẫn, sau đó dùng mẫu so sánh với thước đo độ pH.
Độ pH từ 0-7: đất có tính axit
Độ pH = 7: đất có tính trung tính
Độ pH từ 7-14: đất có tính kiềm
Cách điều chỉnh độ pH trong đất:
Tăng độ pH trong đất: nhà vườn có thể bổ sung vào đất lượng chất hữu cơ từ phân gà hoai mục hoặc mua đá vôi, đá dolomite (một sản phẩm từ đó vôi) bón vào đất.
Giảm độ pH trong đất: Có thể rải đều trên đất lưu huỳnh hoặc sắt sun-phat. Sau đó xới đều đất và tưới đủ nước.
4. Kết cấu đất
Kết cấu đất cho biết kích thước của các hạt trong đất và tỷ lệ kết hợp của chúng để tạo ra cấu trúc đất. Cấu trúc đất quan trọng vì nó cho biết khả năng giữ nước và tạo điều kiện cho cây trồng phát triển. Hiểu được kết cấu đất, nhà vườn sẽ biết nên trồng những loại cây phù hợp để tận dụng tối đa các đặc tính của đất và biết cách xử lý đất, chăm sóc cây trồng.
Cách xác định kết cấu đất:
Bước 1: Lấy một lượng đất. Sau đó loại bỏ đi hết các đá, sỏi lớn
Bước 2: Cho ít nước vào phần đất đã được gạn lọc trước đó và nhào nặn
Bước 3: Hãy quan sát, nếu thấy trong đất có nhiều cát và nghe âm thanh “ken két” thì đất có nhiều cát.
Nặn khối đất thành quả bóng. Nếu quả bóng chắc chắn thì đất có nhiều đất sét hoặc nếu quả bóng trơn láng thì đất có nhiều phù sa.
Ấn bẹt quả bóng để biến thành hình ruy băng. Nếu ruy băng càng dài, đất càng nhiều đất sét.
Một số vấn đề thường gặp ở đất:
Đất chứa quá nhiều cát, không giữ được nước khi tưới. Nhà vườn có thể bổ sung thêm chất hữu cơ phân hủy, phân ủ hoai mục vào đất.
Đất trồng thuộc loại đất sét. Nhà vườn xới đất lên và bón vào đất một ít phân ủ thô xuống sâu chừng 50mm hoặc thạch cao (một loại đất điều hòa đất). Sau đó úp hỗn hợp đó xuống mặt đất khoảng 25mm và phủ vật liệu che phủ lên trên. Đất sẽ trở nên tươi xốp và phì nhiêu hơn, ít bị khô nứt hoặc nhão chảy.
5. Cải tạo đất và cung cấp chất dinh dưỡng cho đất
Để có được khu vườn xanh tốt, cây trồng phát triển bền vững thì đất trồng phải màu mỡ và tươi xốp. Nhà vườn cần quan tâm đến đất trồng, biết các xử lý đất và cải tạo đất trước khi trồng trọt. Và cần lưu ý rằng, đất trồng cũng cần được cung cấp chất dinh dưỡng, các khoáng chất để đất trở nên tơi xốp, màu mỡ, phì nhiêu và giúp cho cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt.
Bón phân hữu cơ, phân bón tự nhiên:
Cung cấp chất dinh dưỡng cho đất bằng phân bón hữu cơ là rất cần thiết và rất tốt cho đất trồng. Đây là phân bón tự nhiên giúp đất giữ độ ẩm tốt, tơi xốp và nhiều dưỡng chất, tạo điều kiện môi trường thuận lợi cho các vi sinh vật phát triển, giúp cải tạo tốt cấu trúc của đất.
Nhà vườn có thể bón vào đất bằng:
- Mùn hoặc phân ủ hoai mục, phân trùn, phân chuồng
- Tro gỗ, bộ huyết và bộ xương động vật
- Chiết xuất rong biển và phân cá đạm
Bón phân vô cơ, phân khoáng:
Trước khi bón phân này, nhà vườn cần kiểm tra độ pH của đất để sử dụng đúng loại phân với liều lượng phù hợp
Nhà vườn có thể bón phân:
- Phân NPK. phân Kaki, lưu huỳnh
- Vôi nông nghiệp, thạch cao
Đất trồng rất quan trọng đối với nhà vườn, đối với nông nghiệp, nó được ví như nền móng cho khu vườn vững chắc, ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Với bài chia sẻ trên, Rạng Đông hy vọng sẽ mang đến kiến thức về đất bổ ích cho nhà vườn, giúp nhà vườn có thêm kỹ năng và kiến thức mới trong nông nghiệp, hiểu rõ vấn đề và xử lí, vận dụng tốt các phương pháp vào trong trồng trọt.